ဂလာန်မ္ဂး “အောန်ဒၟံၚ်စိုတ်ကၠးကၠး အနာဂတ်ဟွံယးတၟး” ဝွံ ရန်ကဵုပူဂဵုမရုန်ဂ္စာန်တိတ် နူအတိက်ဟွံမာန် ဖအိုတ်မံၚ်အခိၚ် ညံၚ်အနာဂတ်ဂွံတၟး ညိလေဝ်ဟွံဂံၚ်ချပ်ကၠောန်တုဲ သ္ဂးလဝ်ရ။ သဘဴသတ်တအ် မကၠုၚ်က္တဵုဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲကဵုလောကဏံ သိုၚ်ခၞံလဝ်ကဵုဓဝ်ဒဒိုက်သက်က်တုဲ ညံၚ်ရဴမကၠုၚ်ဒှ်ဟွံသေၚ်ကီု သိုၚ်ခၞံလဝ်ကဵုဓဝ်တသိုက်သက်က်တုဲလေဝ် ကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ဟွံသေၚ်ပၠန်ရ။ ပိုဲကၠုၚ်က္တဵုဒှ် ပ္ဍဲကဵုလောကဏံ နွံမံၚ်အကြာတသိုက်ကဵုဒဒိုက်ဏောၚ်ဂှ် ကဵုကလိဂွံဓဝ်သတိတုဲ ကာလကလိဂွံတသိုက်မွဲခဏ လ္ပထေၚ်ထာဝရ ဆဵုဂဗဒဒိုက်မွဲခဏလေဝ် လ္ပထေၚ်ထာဝရညိ။ ဂၠံၚ်ဂွံတိတ်ဗၠးနူဒဒိုက်ဂှ် ဂၠာဲလဝ်ညိ။ ညာတ်ဂၠံၚ်တိတ်နူဒဒိုက်မ္ဂး ညာတ်တသိုက်ကီုရ။ ဓဝ်တသိုက်ဂှ် ဍေံနွံမံၚ်အကြာဒဒိုက် နှဴရဴဒၟံၚ်အကြာဒဒိုက်တုဲ မိက်သ္ဂောံဂွံဂွံတသိုက် ဒးဂံၚ်တဝ်စၞေဟ်ကဵုဒဒိုက်ကၠာရောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကာလဆဵုဂဗဒဒိုက်မ္ဂး ဒဒိုက်သက်က်ဏောၚ်လ္ပစၟတ်လဝ်တုဲ စၞးဒးဖအိုတ်မံၚ်အခိၚ်ကဵု ပွမချပ်ၚုၚ်ဂှ် သွက်ဘဝဂွံဒှ်ၚုဟ်မးမာန် ယဝ်ဒလိုက်က္တဵုကၠောန်မ္ဂး အနာဂတ်ဘဝပိုဲ ယးတၟးကၠုၚ်မာန်ရ။ မၞိဟ်ဟွံကေၚ်ဆဵုဂဗ ဟွံကေၚ်ဒုၚ်စသိုၚ်လဝ်ဒဒိုက်တအ်ဂှ်ဟွံမွဲရ။ ၜိုန်ဆဵုဒဒိုက် စိုပ်ဒဒိုက်ကီုလေဝ် ဟွံစၟတ်လဝ် ဒဒိုက်သၟး ညာတ်အာမံၚ်တသိုက်ကြဴကြဴ ဟွံဖေက်ဒဒိုက်တုဲ မၞိဟ်မကေတ်အာပေဲါအံၚ်ဇၞး အကြာဒဒိုက်လေပ်ဂှ် ဒှ်ညးမကလိဂွံ “ဒိုကၠာ သိုက်ကြဴ” ရ။ ညးမဆဵုဒဒိုက် စိုပ်ဒဒိုက် ထေၚ်စၟတ်လဝ်ဒဒိုက်သၟး ဖေက်ဒၟံၚ်ဒဒိုက်တုဲ ညံၚ်ဂွံတိက်ဗၠးနူဒဒိုက်ဂှ်လေဝ် ဟွံရုန်ဂ္စာန် ဖအိုတ်မံၚ်အခိၚ် ကရောတ်ကသဝ်ဒၟံၚ် “အဝ် ဒဒိုက် ဒဒိုက်” သၟးမ္ဂး ၚုဟ်မးဘဝဟွံမွဲတုဲ တုပ်ညံၚ်မၞိဟ်ချိုတ်တ်ရ။ ကျာ်တြဲဟီုတွံလဝ်နဲကဲ ပ္ဍဲအဘိဓမ္မတ္ထသၚ်္ဂဟဓဝ်ဗိုလ်မသုန်ပြကာ မတွံဂး သဒ္ဓါ ဝဳရိယ သတိ သမာဓိ ပညာ တအ်ဂှ် ဒှ်သွက်ပိုဲသတ္တံ ဂွံတတ်ၜက် နူဒဒိုက်လောဲသွာရ။ လ္တူကမၠောန်ပိုဲကၠောန်ဂှ် (၁) ဒးနွံကဵုဓဝ်ပတှ်ေ (၂) ဒးနွံကဵုဇဲဝဳရိယဟွံပိုတ်သ္ကုတ် (၃) ဒးနွံကဵုဓဝ်သတိလၟိုန် (၄) ဒးနွံကဵုဓဝ်သမာဓိ (၅) ဒးနွံကဵုဗ္စာရဏာ နကဵုညာဏ်ပညာတအ်ရ။ ဒဒိုက်ပ္ဍဲအရာပိုဲမညာတ် လ္တူကမၠောန်ပိုဲမကၠောန်ဂှ် ယဝ်ပိုဲဂံၚ်တဝ်စၞေဟ်မ္ဂး ဂွံတတ်ၜက်အာလောဲလောဲရောၚ်။ “ဒၞာဲဟွံကလိဂွံပညာ ဒၞာဲကၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဟွံဒှ် ဒၞာဲဟွံဒှ်ကုသိုလ်တအ်ဂှ် ဆၜိုတ်မွဲတ္ၚဲလေဝ် လ္ပမံၚ် ပဲါဒဴကဵုပြဟ် ၊ ဒးပဲါဒဴဂှ်လေဝ် လ္ပဇြိုၚ်စိုတ်ညိ” သာ်ဝွံ ကျာ်တြဲတွံလဝ်ရ။ မူဟိုတ်ရောတှ်ေ ပိုဲဂှ် ကမၠတ်ဒမၠ မၞိဟ်ကြံကြလေဝ်ဟွံသေၚ် ပိုဲဂှ် မိက်ဂွံပ္တန်ဘဝကဵု ဒၞာဲၜိုဟ်သြိုဟ် ယဵုလ္ဂူတပ်တး ဂၠာဲပညာလောဲသွာတုဲ ဒးဂံၚ်ပဲါဒဴဏောၚ် သတိသွက်ဂွံ ဂံၚ်ပဲါဒဴဂှ်လေဝ် ဒးလွဳၜံၚ်လဝ်ကီုရ။ ပဲါဒဴအာခိုဟ်ဟ် ၊ ပဲါဒဴအာပရေံပရေံသာ်ဝွံ နွံၜါသာ်ရ။ ဆဂး ဒၞာဲဏံမိက်ဂွံကဵုပဲါဒဴအာခိုဟ်ဟ်တုဲသ္ဂးလဝ်ရ။ ပဲါဒဴအာတုဲ ညံၚ်ညးဟီုစ “ဋ္ဌာန်တိုပ်အသုက် မွဲအာယုက် ဝိုတ်ဟွံမာန်” ကီု ကာလပိုဲခိုဟ်စ ဒှ်တသိုက်မ္ဂး လ္ပဝိုတ်ထောံ ဋ္ဌာန်တိုပ်အသုက်ဇကုတုဲကီု ၜိုတ်ကရိုက်ဇကု ဒးဘိုၚ်မၚ်မွဲထံက်ပၚ်အာသွက်ဂွံသာယာရ။ ညးဟွံဖေက်ဒဒိုက် ဂံၚ်တဝ်စၞေဟ်ကဵုဒဒိုက်ကဵု ညးမဖေက်ဒဒိုက် ဟွံဂံၚ်တဝ်စၞေဟ်ကဵုဒဒိုက်ဂှ် သာ်လဵုလေဝ် ကလိက်ဂွံဖိုလ်ဍေံဟွံတုပ်ရ။ ဇၟာပ်ဒဒိုက်မကၠုၚ်စိုပ် ၜိုန်ရပိုဲပဲါဓလေဝ်ဂွံကီုလေဝ် ဒဒိုက်ဂှ်ဟွံလအ်လအာတုဲ မွဲတ္ၚဲမ္ဂး ဒးဆဵုပၠန်ဏောၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရ ဇၟာပ်မဆဵုညာတ်ဒဒိုက် မုရဴဒဒိုက်မွဲလေဝ် ဟွံထေက်ကဵုပဲါဓလေတ် လုပ်တဝ်စၞေဟ်အာကဵု ဒဒိုက်ဂံၚ်ၚ်တုဲ ဂၠာဲအာဓဝ်တသိုက် အကြာဓဝ်ဒဒိုက်ဂှ်ညိ။ “ဒဒိုက်ဂလိုၚ်ဏံ မဇၞော်တဴကီု ဗီုလဵုအဲဂွံတတ်ၜက်အာရော၊ ဒဒိုက်ဏံ ဗီုလဵုဂွံပြေပြံၚ်ရော” ဖျေံမံၚ်ယဝီု ချပ်မံၚ်ကလးကလး နဲဂွံတိတ်ဗၠးနူဒဒိုက်ဂှ်လေဝ်ဟွံဂၠာဲ ၊ ၜိုန်ရဂၠာဲဆဵုကီုလေဝ် ဟွံကၠောန်သ္ပဗက်မ္ဂး ဗီုလဵုဂွံတိတ်ဗၠးအာမာန်ရော။ ဖေက်မံၚ်ဒဒိုက်မ္ဂး ၚုဟ်မးဘဝပိုဲလေဝ် ဟွံသၠုၚ်တိုန်ရ။ ယဝ်ဖေက်မံၚ်ဒဒိုက်တှ်ေ ပိုဲတအ်ထေက်ကဵုဒးဗဵုကေတ်ခန်လ္ၚတ်ကုညးဟွံမွဲကဵုဇိုၚ်တဲတအ် ဗီုလဵုညးတအ် ရုန်ဂ္စာန်မံၚ်သွက်ဘဝညးတအ်ရောဟီုဂှ် ပိုဲကလိဂွံသွဟ်မာန်ရ။ ညးတအ်ၜိုန်ဇိုၚ်တဲဟွံမွဲကီုလေဝ် ဟွံဒုၚ်ကျဘဝတုဲ လုပ်အာမံၚ်ပေါဲဗ္တိုက် ဒဒိုက်လောကဏီတှ်ေ ပိုဲသီုမဍိုက်ပေၚ်တဴကဵုဇိုၚ်တဲ မုပဂွံအောန်စိုတ်ဓဝ်ကျမွဲဝါ ပ္ဍဲအတိက်တုဲ သွက်အနာဂတ်ဂွံတၟး ဟွံရုန်ဂ္စာန်ဂှ်ရော ပိုဲမၞိဟ် နူစကၠုၚ်က္တဵုဒှ်မၞိဟ်ဂှ် ဒးချိုတ်ဖအိုတ်ရ။ ဆဂး ဖေက်မံၚ်ဒဒိုက် ဗၠိုက်မံၚ်ပ္ဍဲအတိက် ဟွံမိက်ရုန်ဂ္စာန် သွက်အနာဂတ်မ္ဂး တုပ်ညံၚ်ညးချိုတ်ၜါဝါရ။ (၁) ဂျိုၚ်မံၚ်လမျီုဖိုဟ် ဆဂး ချိုတ်မံၚ် (၂) ချိုတ်အာဇေတ်တ် သဘာဝသၟိၚ်တ္ၚဲ ပၠိုတ်တုဲ စိုပ်အခိၚ်မ္ဂး ကလေၚ်တၟးမံၚ်ဏီ ပိုဲမၞိဟ်တအ်လေဝ်ဂ္စာန်မံၚ် သွက်ဘဝဇေတ်တ်ဟွံဒုၚ်ကျဘဝမ္ဂး အနာဂတ်ပိုဲ ဒးတၟးဟေၚ်ရ။ ဇၟာပ်ဒဒိုက်ဂှ် ဓဝ်တသိုက်အံၚ်ဇၞးမွဲ နွံတဴတုဲ ယဝ်ပိုဲဖျေံစိုတ် လုပ်တဝ်စၞေဟ်ကဵုဒဒိုက်ဂှ်မ္ဂး ဘဝပိုဲကလိဂွံတသိုက်အံၚ်ဇၞးဗွဲတၟေၚ်ရ။ ဇၟာပ်ပ်မဆဵုဒဒိုက်ဂှ်လေဝ် စိုတ်လ္ပကဵုခ္ဍောပ်ကဝေန်အာညိ။ စိုတ်ခ္ဍောပ်ကဝေန်အာမ္ဂး ၚုဟ်မးသွက်ဘဝလေဝ် ဟွံတၟေၚ်ကၠုၚ်ရ။ စွံစိုတ်ဂံၚ်ၚ် ကရံၚ်လဝ်စိုတ်ဓါတ် ဇၟာပ်ညာတ်အာ ဒဒိုက်ပြသၞာ ပၠောပ်စိုတ် လ္ပကဵု ဗၠေတ်မှာညိ။ ညံၚ်ဘဝပိုဲ ဂွံကျဟောံဗြံကီု ဂွံဇၞော်မောဝ်တောတက်ကီု တန်တဴကဵုပိုဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဇၟာပ်ပ်မဆဵုညာတ် ဒဒိုက်ပြသၞာ တၚ်ခက်ခုဲဂှ် အောန်မံၚ်စိုတ်ကလးကလး အနာဂတ်ပိုဲ ဟွံယးတၟးပုဟ်ဂှ် ကေတ်ခန်လ္ၚတ်ဘဝကဵုလေပ်တုဲ ကဵုဂွံဒှ် ညးမၞုံကဵုၚုဟ်မး ပ္ဍဲအနာဂတ်တေံညိဂှ် မိက်ဂွံဗ္တိုက်ဖ္အောဝ်ဏာရ။
နာဲပါမောဇ် (ကရေပ်တၟံရေၚ်)
နူ➲ဂကောံသၚ်မန် ကွးဘာတက္ကသိုလ် မဟာစူဠာလံၚ်ကန်